We use cookies to enhance your experience on our website. By clicking 'continue' or by continuing to use our website, you are agreeing to our use of cookies. You can change your cookie settings in your browser at any time.

Continue
Find out more
ministrer1 (s.xii1)

Browse the Dictionary

    Loading...

The form menistrer is a cross reference to the following entry:

ministrer1 (s.xii1)

menestrer,  menistrer,  minestrer,  ministrere;  mynistrer,  mynystrer  
  FEW:  ministrare 6/ii,121b Gdf:  menistrer 5,240c GdfC: TL: menistrer 5,1430 DEAF: DMF:  ministrer  TLF: OED:  minister v.  MED:  ministren v.  DMLBS:  ministrare 1796b

v.trans.

1occupationto serve, work for
( s.xiii2/4; MS: s.xivin )  Pernez, si dites a la gent Le verbe Dieu overtement. Si le paremplez fidelment Ceo que a ceste mester apent, Partie avrez el regne Dé Od ceals ki bien l'ount ministré  Corset ANTS 774
( c.1270; MS: s.xiii4/4 )  ‘Le munde a li et il al munde esteit Crucifié’, si k’al deservise Desuz la croiz ministra Seint Eglise  S Rich ANTS 1194
( c.1360-79; MS: s.xivex )  Au table q'estoit principal Pluto d'enfern emperial Ové Proserpine [sic] s'asseoit; [...] Mais pour servir d'especial Bachus la sale ministroit  GOWER Mirour 970
2to manage, take care of
( s.xiii3/3; MS: s.xivm )  et a ceux (=half of the possessions of those going on pilgrimage) biens coiller et ministrer feurent ordenez deux ercevesqes, le Meistre du Temple, le Duc de Burgoyne, et autres cynk  Rich I 19.13
( MS: s.xiv1/4 )  il ministra totes maners des moubles et des chateux de cel maner  Nov Narr 107
( 1312-13 )  qant a la m[in]istr[acion] liveré par ordiner, coment put celi liverer am[in]istr[acion] a altre des bens qeus ils mesme ne pout m[in]istr[er] si ele deviast itestat  YBB Ed II xiii 153
( 1377 )  Item, qe de les deniers graunteez pur la guerre, sibien de subside de priours aliens [...] soit malement despenduz par defaute de les ministres qe les deniers ministreront  Rot Parl1 iii 15
3occupationto perform, carry out (an official duty)
( s.xiv-xv )  les mayeur, aldermans et vingt quatre de comune conselle de la dite citee ount usé de eslier trois prudomes de mesme la citee pour occupier et minestrer l'office de coronniers  YMB ii 258
4to supply with, provide
( s.xii2/4; MS: s.xiiim )  Li cupes de argent A menestrer le piement  thaon Body and Soul (H) 70
( 1212; MS: 1212-13 )  Mais l'acheison de la victoire Maleit gré soen lui menistra  Dial Greg SATF 5133
( 1401; MS: s.xv1 )  [...] que vous vuillez faire ainsi vostre devoir en ceste partie, que matier nous soit par vous ministree de vous en sçavoir bone gree  Lett & Pet 294.29
( 1436 )  pur renoveller lour election, et de presenter autiel persone qe savoit ministrer et declarer au Roi le vray et noble entent de les ditz communes  Rot Parl1 iv 496.10
lawto dispense (justice)
( 1377 )  si tiel juge troeve par proeves legales, ministrés judicielment, tiel manere, forme ou condicion estre acompliz [...]  Rot Parl1 iii 27
( 1477-78 )  Et a ascune ou chacune dez mesmez lez feirez est de droit apperteignaunt un Court de Peepowdrez a ministrer en ceo due justice en cell partie  Stats ii 461
eccl.liturgicalto administer (a sacrament)
( a.1382; MS: a.1382 )  q'ils purrent [...] sacramentz de seinte esglise et sepulture a lour poeple mynystrer  Anon Chr1 8.25
( 1401-02; MS: s.xv1 )  [...] et plusours autres sacrementz et sacramentalez ministrere en icelle  Lett & Pet 392.34
5eccl.liturgicalto officiate, celebrate (a religious service)
( 1372 )  en ministrant les divines services en nostre chapelle  GAUNT1 i 206
( 1400-01 )  avoient trois vicars perpetuelles de south eux residens en les dites esglises pur faire et ministrere les divines services  Rot Parl1 iii 454

v.intrans.

1occupationto work, serve
( 1327 )  prie [...] qe des terres et tenementz [...] qi sont en sa meyn voillez la mein oster, et oster ses ministres ministrantz en la dite fraunchise  Rot Parl2 112
( 1330 )  [...] issint q'il peusse ministrer en son lieu  Rot Parl1 ii 47
( s.xiv-xv )  qe nul du dit artifice ne occupiera ne ministra come mestre en la dit artifice saunz ce q'il soit trové par les sercheours du dit artifice q'il soit sachant, able et covenable pur servir le roi et son poeple en son dit art  YMB i 62
occupationculin.to serve, attend (at the table)
( s.xiv1; MS: c.1361 )  Il n’est point dreit nous deguerpir la parole Dieu et ministrere as tables (Latin: et ministrare mensis) (var. eoverer malement)  Actes (A) 364b
( a.1382; MS: a.1382 )  le roi Robert de Scicile a la messe prechaunt et la roigne al maunger ministraunt  Anon Chr1 5.35
2law(of wills etc.) to act as executor
( 1293 )  C. moy fit sun executour par escrit [...]; e nous [...] avum ministré  YBB 20-21 Ed I 375
( c.1299-1306 )  la ou il portent bref vers autres executors, suffit a nomer ceus qi ministrerent  Casus Plac lxxxvi
3eccl.liturgicalto officiate
( 1280-1307; MS: s.xiv1/4 )  Kaunt Thomas le seet, fet escomenger Le ercevesk par noun, ke ne put ministrer  LANGTOFT wright ii 6
eccl.liturgicalto perform a liturgical duty (in assistance of a priest)
( s.xiii3/4; MS: c.1275 )  e reconta coment Jesus ministra e seintefia eu temple ovekes les provoires  Suidas 612
ministrer a
1to minister to, serve
( s.xii1; MS: c.1145 ) Li alanz en veie neient maluede, icist ministrot a mei (Latin: hic mihi ministrabat)  Oxf Ps ANTS 102.100.8
( 1171-74; MS: c.1200 )  a Deu deit minestrer  Becket1 3509
( 1212; MS: 1212-13 )  nonveiable est sis servise Car a lui deivent resembler Qui a lui (= God) deivent menistrer  Dial Greg SATF 114814
( s.xiii2/4; MS: s.xivin )  Le sist degré 'diakene' nomom, Qui en fraunceis 'ministre' ad noun; Car il dait partote ministrer Ad prestre et lui partote aider En touz sacrementz  Corset ANTS 1065
occupationto work for, assist
( 1327; MS: s.xivm )  Meisme l'an fu trovee [...] que maistre Adam de Hereford, adounce evesque de Hereford, ministra a les enemis le roi  Reis Engl1 348
2to dispense, hand out to
( MS: s.xiiim )  Cum je soleie ja as povres ministrer De ço que jeo wanoie par mun laburer  Vitas 1471

p.pr. as s.

1occupationservant, attendant (at the table)
( s.xiii2/4; MS: s.xiii2 )  Marie dist ad ministranz (=at Cana) : 'Feitis trestuz les soens (=J.C.'s) cumanz'  Mirur2 2378
2eccl.liturgicalminister, person who performs a liturgical duty
( 1372 )  si voulons et vous mandons que [...] paiez et delivrez au [...] frere Henry Whappelod, et Johan Crow, a chescun de eux, v. marcz d'esterlinges par an et de chescun an pur le temps q'ils ensi serront servantz et ministrantz en nostre dite chapelle as termes de Saint Michel et de Pasques pour oveles porcions  GAUNT1 ii 77

[gdw]

See also:

administrer  ministracion  ministral  ministralsie  ministre1  ministré  ministrour  surministrer 
This is an AND2 Phase 3 (I/Y-M) entry. © 2008-2012 The Anglo-Norman Dictionary. All rights reserved. Funded by the Arts and Humanities Research Council of the United Kingdom.
menistrer