esparnier (s.xii1)

Browse the Dictionary

    Loading...

Search Results

Your search results will appear here.

esparnier (s.xii1)

[ FEW: 17,165b *sparôn; Gdf: ; GdfC: 9,537a espargnier; TL: 3,1152 espargnier; DEAF: ; DMF:  épargner; TLF:  épargner; OED: ; MED: ; DMLBS: ]
esparneer,  esparner,  esparnere,  esparnir;  espargner;  espairnier;  epparner,  epperner,  experner;  espernier,  espernir;  enparner;  asparnier;  esparigner, 
pret.3 eçparnia  2775  

v.a.

1to spare
( MS: s.xii2/4 )  Puis le dist Carles qu'il n'en esparignat nul  2091
( c.1170; MS: s.xiiiex )  Fel i seit e coard ki espairne sun brant!  4352
( s.xivin; MS: s.xivm )  occist cez fitz demeigne e les autres espernist  54
( 1336 )  soit maundement uncore renovelé et mandé [...] pur enquere de totes maneres de douns et grauntz faitz par le roi [...] et, quantque serra trové a damage a (l. e a) prejudice de lui doné ou graunté, soit seisi sanz nul homme experner  168
to exempt from
( s.xivin; MS: s.xiv1 )  Le quel vos serchauntz (var. (B: c.1330) genz) comunement Facent bien ou malement, Jeo vous pry ne enparner (var. (B: c.1330) prie esparniez) Ke largement ne seyent blamez  149
to spare the ordeal of
( 1354; MS: c.1360 )  il n’esparnyoit riens ses tendres pieez a marchier sur les pieres  142
2to economise on, avoid using
( MS: s.xiii1 )  A povre home avroit mestier Pur sa lumire a esparnier [...]  184.882
( 1323-25 )  soit maundé as divers viscountes pur faire purveance de pennes [...] pur penner quarreux et setes pur esparnier parchemin qe autrement covendroit estre despendu en cel oeps  66
3to save
( 1323-25 )  j’ai esparny au roi.MM. [...] livres plus que nul autre  158
4to save up, store away
( 1121-35; MS: s.xii3/3 )  si il (=corn) est sain dedenz, Dunc (the ant) l’esparnie al tens Ki en yver vendrat, Lores le mangerat  1050
5to desist from
( 1390-1412; MS: s.xv1 )  que [...] vous parfournez les entente et voluntee du dit J. sanz ce lessoir ou esparnir [...]  298.18
esparnier a
1to spare
( s.xii1; MS: 1155-60 )  Esparnie a mei (Latin: Parce mihi)  68.XXXVIII.15
( c.1136-65; MS: c.1200 )  N’espairt [sic] al riche pur loier Ne al puissant pur lousenger  6487
( 1260-70; MS: s.xiv1 )  a sun cors ne vout esparnier  4918
to show mercy (to)
( 1280-1307; MS: s.xiv1/4 )  a prestre ne clergaille Nent plus esparnaynt ke four ne torrayle  ii 249
( s.xivin; MS: s.xivm )  Dieu ne esparnia poynt a ses aungels quant pecherent  85
to exempt from
( 1355 )  lesquelles enquestes ascun foitz esparnient a dire la verité entre parties par reson du procurement  ii 266
esparnier de (+ inf.)
1to refrain from, avoid
( a.1399; MS: a.1399 )  [...] tiels queux ne vollount esparner de dire la verité  91.6
to exempt (from)
( s.xiiiex; MS: s.xiv1/3 )  contours sont esperniez d’estre serementez  159
s’esparnier de
1to spare oneself, refrain from
( 1354; MS: c.1360 )  qe les mayns [...] ne se esparnyont pas l’une l’autre de bien tordre l’un l’autre en remenbrant la dure passion  102
esparnier que
1to exempt oneself from
( 1280-1307; MS: s.xiv1/4 )  Ray ne dait esparnier K’il ne juge owelement  ii 258
This is an AND2 Phase 1 (A-E) entry © 2000-2006 The Anglo-Norman Dictionary. On-line entry partially revised after the print version of AND2 went to press (2007-03-22) The printed edition of AND2 A-E is published by Taylor & Francis for the MHRA, sole owners of the print-media publication rights. All other rights reserved. Digitisation funded by the Arts and Humanities Research Council of the United Kingdom.
esparnier